ANJİYOTENSİN RESEPTÖR BLOKÖRLERİ KURU ÖKSÜRÜK YAPAR MI?
Hem ARB’ler hem de ACE inhibitörleri renin-anjiyotensin sistemi üzerinden etki gösteren ve etkinlikleri benzer olan antihipertansiflerdir.
Anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE veya ADE) inhibitörleri Ang-I’in (Anjiyotensin-I) Ang-II’ye (Anjiyotensin-II) dönüşümünü sağlayan ACE enzimini inhibe ederek vazokonstrüktif bir madde olan Ang-II miktarını azaltarak kan basıncını düşürürken; Anjiyotensin reseptör blokörleri (ARB) Anjiyotensin-1 reseptörlerin selektif antagonistleridir, anjiyotensinle yarışmaya girerek reseptöre bağlanmasını antagonize ederler (Tablo-1).
ACE inhibitörlerinin en belirgin yan etkisi kuru öksürüktür çünkü ACE inhibitörleri Ang-I’in Ang-II’ye dönüşümünü inhibe etmenin yanında vazodilatör kinin peptid olan bradikininin de yıkımlanmasını inhibe ederler ve bradikinin düzeyi artar. Metabolizasyonu engellenen bradikinin birikmesi sonucu fosfolipaz A2 aracılı olarak lökotrienler, histamin ve prostaglandinlerin sentezi artar; bunların artışı sonucu öksürük görülür (Tablo-2). ACE inhibitörü kullanan hastalarda yaklaşık %5-35 arasında değişen oranlarda yan etki olarak öksürük görülmektedir.
ACE inhibitörü kullanan hastalarda ortaya çıkan öksürük tablosu kuru öksürük şeklinde olur; öksürüğün şiddeti kişiden kişiye göre değişir; bazı kişilerde hafif öksürük şeklinde olurken bazı kişilerde ilacı kesmeyi gerektirecek kadar ciddi boyutlara varabilir. Öksürüğün şiddeti, ilacı kullanan hastaların yarısından fazlasında ilaç kesmeyi gerektirecek düzeyde olabilmektedir. Öksürük, özellikle gece uykusundaki gibi hasta yatar pozisyonda olduğunda daha rahatsız edici boyutlara çıkmaktadır.
Öksürük, ilaca başladıktan hemen sonra ortaya çıkabildiği gibi bir yıl sonra bile gelişebilmektedir. Kullanılan ACE inhibitörünün dozu ile öksürük gelişimi arasında bir bağlantı yoktur. Nadiren, ilaca bağlı öksürüğü olan hastalarda dozun azaltılması ile beraber öksürük yakınmalarında da azalma olduğu bildirilmiştir ancak genel olarak öksürük yan etkisi, ilacın her dozunda ortaya çıkabilir.
ARB’ler ACE inhibitörleri gibi yan etki olarak kuru öksürük yapmazlar. Her ne kadar aynı sistem üzerinden etki gösterseler de aynı yolağın farklı basamaklarını etkilerler. ACE inhibitörleri Ang-I’in (Anjiyotensin-I) Ang-II’ye (Anjiyotensin-II) dönüşümünü engellerken Ang-I birikimine ve Ang-I’in Ang-II’ye dönüşümünü inhibe etmenin yanında vazodilatör kinin peptid olan bradikininin de yıkımlanmasınının inhibisyonuna ve bradikinin düzeyinin artışına neden olurlar; metabolizasyonu engellenen bradikinin birikmesi sonucu fosfolipaz A2 aracılı olarak lökotrienler, histamin ve prostaglandinlerin sentezi artar; bunların artışı sonucu öksürük görülür. ARB’ler ise ACE inhibitörleri gibi bradikinin ve diğer kininlerin yıkımlarını inhibe etmez ve düzeylerini etkileyecek kadar belirgin etki yapmaz. Bu nedenle ACE inhibitörlerinin aksine kuru öksürük yapmaz.
ACE inhibitörüne bağlı ciddi öksürük gözlenen hastalarda, hekim tarafından renin-anjiyotensin-aldosteron sistemi üzerinden etki gösteren diğer bir ilaç olan ve bradikinin artışına neden olmadıkları için kuru öksürük yapmayan anjiyotensin reseptör blokörlerine (ARB) geçilebilir.
“ACE İNHİBİTÖRÜ KULLANANLARDA NEDEN KURU ÖKSÜRÜK GÖRÜLÜR?” Yazısı İçin TIKLAYINIZ.
ACE İnhibitörleri Slaytı İçin TIKLAYINIZ.
Anjiyotensin Reseptör Blokörleri (ARB) Slaytı İçin TIKLAYINIZ.
0 yorum